چگونه دروس را مفهومی مطالعه کنیم
دغدغه خیلی از کنکوری ها این است که چگونه دروس را مفهومی یاد بگیریم. دانش آموزان با اتمام دوره متوسطه اول و شروع متوسطه دوم با چالش های زیادی مواجه می شوند. یکی از این چالش ها مطالعه مفهومی مطالب است. چون از ابتدایی تا سوم راهنمایی تاکید برحفظ کردن مطالب داشته اند اما وقتی در دوره متوسطه دوم با دروس سطح بالا و پیشرفته تر مواجه میشوند، حفظ کردن مطالب کمکی به یادگیری آنها نمیکند به همین دلیل با چالش های زیادی مواجه میشوند و به شدت دچار افت تحصیلی، وسواس مطالعاتی و سر درگمی میشوند. عدم توجه به این مشکل در مدارس و بین دانش اموزان تبعات زیادی به دینال دارد یکی از این تبعات بی سوادی فارغ التحصیلان از دبیرستان و مدرک گرایی است. خیلی از افراد بعد از اخد دیپلم فقط سواد خواندن و نوشتن یادگرفته اند و هیچ گونه اندوختی علمی از 12 سال تحصیل در مدراس ایران ندارند. این موضوع نتیجه تاکید بیش از اندازه بر روش های سنتی تدریس در مدارس کشور است.
به رغم پیشرفت های چشمگیر حوزه فناوری و دیجیتال در جهان، سهم این تکنولوژی در ایران بسیار کم و ناچیز است. حداکثر این پیشرفت گاها ارائه کنفرانس های درسی به صورت پاورپوینت در دانشگاه هاست. حداکثر مواد آموزشی در مدارس به ویژه در مقطع ابتدایی و راهنمایی تخته سیاه و وایت برد است. خلا فناوری پویانمایی و دیجیتال به خوبی در تدریس تمامی دروس مقاطع مختلف احساس میشود. زمانی پی به این خلا خواهیم برد که دانش آموزان وارد مقطع متوسطه دوم میشوند. بررسی میانگین دروس تخصصی اوج فاجعه آموزش و عدم کیفیت تدریس در مدارس را مشخص میکند. به طور مثال میانگین درس ریاضی 5 ، فیزیک 6، زیست 9 و شیمی 8 است. 2 درصد از داوطلبان در دروس اختصاصی میتوانند درصد بالای 50 کسب کنند. درس های محاسباتی مانند ریاضی و فیزیک برای دانش آموزان به کابوس تبدیل شده است. در حالی خیلی از موفقیت ها و پیشرفت ها در عرصه های مختلف مدیون علم ریاضی است.
به طبع نظام آموزشی کشور، انتشارات و موسسات کنکوری که بر اثر تب و تاب کنکور در کشور ایجاد شده اند، فاقد هر گونه خلاقیت در تدریس و آموزش هستند. بررسی منابع مختلف به خوبی روشن میکند که انتشارات مختلف نیز به تبعیت از آموزش رسمی، دنبال رو روش های سنتی و منسوخ شده در آمورش هستند.
توسعه روش پویانمایی در آموزش
محبوبیت استفاده از انیمیشن ها برای تقویت یادگیری در جهان بسیار افزایش یافته است. مربیان، سازمان ها و مدرسان اکنون انیمیشن را در محتوای دوره خود ادغام می کنند تا کیفیت را بهبود بخشند. دانش آموزان اغلب روش سنتی خواندن را خسته کننده و غیر جالب می دانند. برخی ممکن است ساعتها صرف خواندن یک پاراگراف بدون درک آن کنند، که همه اینها منجر به کاهش توجه و سرعت تکمیل میشود. با این حال، یادگیری مبتنی بر انیمیشن روشی سریعتر و سرگرمکنندهتر برای یادگیری ارائه میدهد. فراگیران می توانند همزمان سرگرم شوند و آموزش ببینند. بنابراین، می توانید مطمئن باشید که رویکرد یادگیری می تواند به افزایش توجه فراگیران و میزان اتمام دوره کمک کند .برخلاف تصاویر استاتیک ، انیمیشنها میتوانند تغییرات زمانی را مستقیماً نشان دهند (به جای اینکه مجبور باشند آن را به طور غیرمستقیم با استفاده از علامتهای کمکی مانند فلشها و خطوط حرکتی نشان دهند . استفاده از انیمیشنها به جای گرافیک ثابت ، نیاز به این علامتهای اضافه را از بین میبرد تا نمایشگرها نه تنها سادهتر و شلوغتر باشند، بلکه واضحتر، جذابتر و بهطور شهودی درک شوند. علاوه بر این، یادگیرنده مجبور نیست نشانههای کمکی را تفسیر کند و سعی کند تغییراتی را که خلاصه میکنند استنتاج کند. چنین تفسیر و استنباط ممکن است سطحی از گرافیک را طلب کندمهارت هایی که یادگیرنده از آن برخوردار نیست. با تصاویر متحرک، اطلاعات مربوط به تغییرات مربوطه را می توان مستقیماً از صفحه نمایش بدون نیاز به انجام انیمیشن ذهنی دانش آموز خواند.
آیا انیمیشن ها یادگیری را سریعتر می کنند
انیمیشنهای خوب طراحی شده ممکن است به دانشآموزان کمک کند سریعتر و آسانتر یاد بگیرند. آنها همچنین کمک بسیار خوبی برای معلمان در هنگام توضیح موضوعات دشوار هستند. دشواری موضوعات ممکن است به دلیل درگیری ریاضیات یا تخیل ایجاد شود. به عنوان مثال، جریان الکتریکی نامرئی است. درک عملکرد مدارهای الکتریکی در ابتدا برای دانش آموزان دشوار است. با کمک انیمیشن های رایانه ای، یادگیری و آموزش ممکن است آسان تر، سریع تر و سرگرم کننده تر شود.
به گفته وی ام ویلیامسون و ام آر آبراهام، انیمیشن از دو طریق به یادگیری دانش آموزان کمک می کند. ایجاد بازنمایی ذهنی از مفاهیم، پدیدهها و فرآیندها را تسهیل میکند و همچنین جایگزین فرآیندهای شناختی دشوار (مانند انتزاع، تخیل) میشود. همچنین مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد یادگیری به عنوان انیمیشن باعث ایجاد نگرش مثبت در بین یادگیرندگان می شود که منجر به نتایج یادگیری مثبت میشود.
اثر بخشی آموزشی
اگر یادگیرندگان هدف نتوانند اطلاعات ارائه شده را به اندازه کافی پردازش کنند، انیمیشن ها ممکن است فاقد اثربخشی آموزشی باشند. به عنوان مثال، به نظر می رسد که وقتی موضوع پیچیده است، فراگیران ممکن است غرق در ارائه های متحرک شوند. این به نقش ادراک و شناخت بصری در پردازش اطلاعات انسان مربوط می شود. سیستم های ادراکی و شناختی انسان ما ظرفیت های محدودی برای پردازش اطلاعات دارند. اگر از این محدودیت ها فراتر رود، یادگیری ممکن است به خطر بیفتد. برای مثال، سرعتی که انیمیشن با آن اطلاعات خود را ارائه میکند، ممکن است از سرعتی که یادگیرنده میتواند آن را به طور مؤثر پردازش کند، بیشتر باشد. انیمیشن همراه (بخشی از یک سیستم پمپاژ) به همین دلیل مشکل ساز است. اما راه حل واضح است: انیمیشن را کم کنید و آن را با یک توضیح مکتوب همراه کنید. بعید است که یادگیری برتر با جایگزینی بدون فکر انیمیشن به جای یک گرافیک ثابت، اما با همراهی آن با توضیح متنی به دست آید. پیشنهاد دیگر برای رفع چنین مشکلاتی ارائه کاربر استکنترل نحوه پخش انیمیشن برای زبان آموز. انیمیشنهای قابل کنترل توسط کاربر به زبانآموز اجازه میدهند تا جنبههایی مانند سرعت و جهت پخش، برچسبها و تفسیر صوتی را متناسب با خودشان تغییر دهند.
برجستگی ادراکی در مقابل ارتباط موضوعی
پیچیدگی موضوع ممکن است تنها دلیل مشکلاتی که زبان آموزان با انیمیشن ها دارند نباشد. به نظر می رسد که مشکلاتی نیز می تواند ناشی از تأثیرات ادراکی چنین ارائه هایی باشد. در یک انیمیشن با طراحی ضعیف، اطلاعاتی که فراگیران به راحتی در انیمیشن متوجه می شوند، ممکن است اطلاعاتی نباشند که بیشترین اهمیت را دارند. برعکس، اطلاعاتی که نسبتاً نامحسوس هستند ممکن است بسیار مهم باشند.
بدیهی است که درک اطلاعات لزوماً با ارتباط واقعی آن با تکلیف یادگیری که باید انجام شود مطابقت ندارد. ویژگیهای نمایشگر متحرک که به دلیل تضاد با سایر قسمتهای نمایشگر بسیار قابل توجه است، همیشه بهترین مکان برای تمرکز فراگیران نیست. به عبارت دیگر، میتواند تطابق ضعیفی بین برجستگی ادراکی («قابل توجه بودن») یک ویژگی و ارتباط موضوعی آن وجود داشته باشد و برای تصحیح آن به متنی همراه نیاز است.
این مشکل مطابقت می تواند هم با گرافیک ثابت و هم با گرافیک متحرک رخ دهد. در سطح ادراکی صرف، توجه مابه دلیل ویژگیهای فضایی فضایی، برخی از بخشهای نمایشگر استاتیک بیش از سایر بخشها جذب میشوند. به عنوان مثال، شیئی که در مرکز قرار گرفته، نسبتاً بزرگ، شکل غیرمعمول، و دارای رنگ یا بافت شدید متضاد است، احتمالاً از صفحه نمایش «بیرون می پرد» به طوری که ما به راحتی متوجه آن می شویم. در نتیجه ممکن است به سایر موارد موجود در صفحه نمایش توجه کمتری شود. گرافیک های آموزشی استاتیک که به خوبی طراحی شده اند از این اثرات ادراکی بهره می برند. آنها ویژگی های نمایشگر را دستکاری می کنند تا توجه یادگیرنده را به مرتبط ترین اطلاعات هدایت کنند. این کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که یادگیرنده اطلاعات مورد نیاز را از صفحه نمایش استخراج می کند. در طراحی انیمیشن نشان داده شده در بالا از این نظر مشکل وجود دارد. متأسفانه، تعداد زیادی "آموزشی" وجود دارد گرافیکهایی تولید میشوند که نمیتوانند از این نوع پشتیبانی کافی برای دانش آموزان فراهم کنند.
نتیجه گیری
حرف آخر اینکه خلاء آموزش مفهومی از ابتدای تا کنکور در تمامی دروس وجود دارد. میتوان با استفاده از پویانمایی زمینه درک بهتر به ویژه دروس کنکوری مانند زیست شناسی، شیمی یا فیزیک را ایجاد کرد. حتی در دروس عمومی مانند عربی انسانی در گروه آزمایشی علوم انسانی برای یادگیری بهتر این فناوری را به کار گرفت. بنابراین برای برون رفت از وضعیت موجود که در کیفیت آموزش کشور احساس میشود باید فناوری جدید را جایگزین روش های سنتی و منسوخ شده کرد.