کنکوری

علوم انسانی بر خلاف سایر رشته های دیگر در آزمون سراسری دارای تعدد منابع اختصاصی است. برخی از این منابع حجیم و مطالعه آن زمان بر است. در این مقاله قصد داریم در مورد اهمیت هر کدام از دروس اختصاصی انسانی و چالش های مطالعاتی آن بحث کنیم. بر خلاف سالهای سابق تعداد دواطلبان گروه انسانی به دلیل اشباع شدن رشته های دانشگاهی این رشته کاهش چشمگیری داشته است. به طور مثال در کنکور 1388 تعداد داوطلبان انسانی 460 هزار نفر بود که در آزمون سراسری چند سال اخیر این تعداد به نصف کاهش پیدا کرده است.

بیشتر خانواده ها مایل هستند دانش آموزان خود در مقطع دوم متوسطه به دلیل برند بودن رشته پزشکی، دارو و دندانپزشکی، راهی گروه آزمایشی تجربی کننند. به همین دلیل دانش آموزانی که توانایی متوسط در دروس محاسباتی مانند ریاضی، فیزیک و شیمی دارند تجربی را به عنوان رشته تحصیلی انتخاب میکنند.

متاسفانه گروه بزرگی از دانش آموزان، در پایان اتمام دوره متوسطه اول، صرفا به دلیل عدم توانایی در دروس محاسباتی و ضعف در درس ریاضی، رشته انسانی را به عنوان فیلد تحصیلی خود انتخاب میکنند که این موضوع یکی از آفت های بزرگ کاهش اعتبار علمی رشته انسانی در کشور شده است. موضوع دومی که به اعتبار علوم انسانی در کشور تاثیر گذاشته و باعث کاهش اعتبار آن شده است، رویکرد اشتباه در مورد یادگیری دروس این رشته است. اکثریت دانش آموزان علوم انسانی حفظ کردن مطالب را به عنوان شیوه غالب یادگیری انتخاب کرده اند که این مساله نیز اثرات منفی بر پایه علمی رشته انسانی داشته است.

 اهمیت رشته انسانی در فرآیند توسعه

 

ابتدا می توان از علوم انسانی برای درک گذشته ای استفاده کرد که حال را ایجاد کرده است. فرهنگی که ما داریم از گذشته شکل گرفته است. حقایق، یافته ها و ادبیات حتی هزاران سال پیش بر دنیای امروز ما تأثیر گذاشته است. دانستن این گذشته می تواند به مردم اجازه دهد تا حال ما را درک کنند. دانستن اینکه چگونه به این زمان رسیده ایم به ما کمک می کند تا در مورد آن و آینده ارتباط برقرار کنیم.

علوم انسانی فقط بخشی از برنامه درسی کالج نیست. مطالعه علوم انسانی به فرد می آموزد که چگونه مطالعه کند و به چگونگی پیشرفت گذشته و تأثیر آن بر دنیای امروز نگاه کند. علوم انسانی به افراد با فرهنگ‌های مختلف اجازه می‌دهد تا با گذشته‌های گاه مشترک اما تفاوت‌های حال خود ارتباط برقرار کنند و درک کنند. علوم انسانی نشان می دهد که چگونه رشته های مختلف بر یکدیگر تأثیر می گذارند و مکمل یکدیگر هستند. در نهایت، مطالعه علوم انسانی نشان می دهد که این مطالعه مستمر و مستمر است، پیوسته در حال تحول و شکل گیری است.

از دید صاحبنظران توسعه علمی، پایه توسعه چهان غرب مدیون نظریه های علوم انسانی بوده و است. فلسفه، مردم شناسی، روانشناسی، اقتصاد ، علوم سیاسی و ادبیات برای چندین دهه بر توسعه علمی غرب سایه افکنده بودند. امروز نیز این روال جاری است و علوم انسانی در کشورهای توسعه یافته جایگاه والای دارد. توسعه بدون داشتن پایه علمی و تئوری قوی ما شکست مواجه میشود چون مردم میزبان این فرآیند هستند. بدون حضور مردم و زیر ساخت های فرهنگی و فهمی، هیچ توسعه ای نمی تواند حرفی برای گفتن داشته باشد. بنابراین رسیدن به توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بدون توجه به رشته علوم انسانی مقدور نیست.

اهمیت آموزش در علوم انسانی

حوزه آموزش در کشور ما، هنوز در سیطره روش های سنتی و منسوخ شده است. یادگیری با روش های غلط و اشتباه از دوره ابتدایی تا متوسطه دوم، باعث انباشت حجم عظیمی از مشکلات آموزشی در دانش آموزان میشود که این مساله با ورود به متوسطه دوم خود را بروز میدهد. میانگین درصد داوطلبان به خوبی گویای ماجراست. در سه گروه تجربی، ریاضی و انسانی میانگین درس ریاضی کمتر از 4 درصد است. میانگین شیمی و فیزیک کمتر از 5 درصد است. 

حل و رفع این مشکلات آموزشی به دلیل روش های منسوخ شده آموزش در دوران متوسطه دوم، غیر ممکن است. سالانه کلی دانش آموز با پایه های علمی ضعیف راهی دانشگاه های کشور میشوند. جالب اینجاست در فضای آکادمیک کشور نیز روش های سنتی تدریس غالب است و نتیجه آن، فارغ التحصیل شدن سیل عظیمی از دانشگاهیان بدون تخصص است. این مساله به رغم طی کردن مدارج عالی دانشگاهی با عدم اعتماد به نفس در بین فارغ التحصیلان مواجه است.

ضعف دانش آموزان در دروس محاسباتی از جمله ریاضی باعث شده که در برابر یادگیری و توسعه فردی مقاومت نشان دهند و گاها خیلی از دانش آموزان تمایل به حل مشکل یادگیری خود ندارند. چون از دید آنها منابع مختلف قادر به رفع مشکل نیست. این مساله به مرور در اثر استفاده از روش های منسوخ شده آموزش و تدریس در دانش آموزان شکل گرفته است. 

دسترسی به منابع مناسب کنکوری و آموزشی میتواند گره از مشکلات یادگیری دانش آموزان علوم انسانی باز کند. برای اولین بار در کشور موسسه ای تحت عنوان برند حرف آخر اقدام به تولید محتوای مفهومی و بصری برای رشته انسانی کرده است. مدرسان حرف آخر مدعی هستند با روش های نوین آموزشی مانند پویانمایی، راهکارهای سریع تست زنی و شهودی سازی دروس انسانی را به صورت مفهومی تدریس کرده اند. این روند کمک میکند دانش اموزان نیازی به حفظ کردن مطالب نداشته باشند. سخترین درس انسانی که ریاضی میباشد برای اولین توسط مدرسان موسسه حرف آخر به صورت مفهومی تدریس شده است که این مساله میتواند به خوبی مشکل محاسباتی دانش آموزان در کنکور را حل کند و پایه ای قوی برای یادگیری نرم افزارهای آماری در دانشگاه باشد.

با توجه به تحقیقات میدانی، دروس انسانی حرف آخر مورد استقبال زیاد دانش آموزان این گروه آزمایشی قرار گرفته است. لایه اول محصولات انسانی حرف آخر به تدریس درسنامه پرداخته است. در بخش دوم راهکارهای تست زنی را آموزش میدهند و در بخش پایانی برای داوطلبان انسانی مرور و کلاسهای رفع اشکال اختصاص داده شده است. دریافت آموزش مفهومی و مناسب میتواند باعث تقویت پایه علمی دانش آموزان شود و این موضوع بر احیای رشته انسانی و استقبال عموم از این رشته تاثیر گذار است.

 ریاضی انسانی حرف آخر

چالشی ترین درس گروه انسانی ریاضی میباشد. انحراف معیار این درس در کنکور انسانی بسیار بالاست. کسب درصد بالا در ریاضی میتواند شانس کسب رتبه برتر را به شدت افزایش دهد. ریاضی انسانی شامل سال دهم، یازدهم و دوازدهم است که طبق اخرین تغییرات کنکور سراسری، دارای ضریب 6 برای تمامی زیر گروه ها میباشد.

ادبیات انسانی حرف آخر

ادبیات اختصاصی انسانی با ضریب 8، تاثیر گذار ترین درس بعد از ریاضی در کنکور انسانی محسوب میشود. تست های مباحث قرابت معنایی، آرایه ادبی، علوم و فنون و قافیه و عروض کاملا مهارتی هستند و یادگیری آنها نیازمند منابع مفهومی است. 

عربی اختصاصی انسانی

عربی دارای ضریب 5 برای همه زیر گروه ها نیز دارای تست های کاملا مهارتی است.کسب درصد بالا برای داوطلبان کار ساده ای نیست. 

فلسفه و منطق 

چهارمین درس چالشی برای دانش اموزان انسانی فلسفه و منطق میباشد. روش اشتباه دانش آموزان حفظ کردن محتوای کتاب است. بدون درک مفهوم کتاب یادگیری این درس بسیار سخت است و حفظ کردن محتوا روش مناسبی برای یادگیری نیست.  ضریب فلسفه و منطق نیز 5 است و از اهمیت زیادی برخودار است.

جغرافیا و تاریخ

محتوای جغرافیا و تاریخ بسیار ساده است اما حجم زیاد مطالب یکی از دلایل عدم علاقه داوطلبان به مطالعه این درس است. در سالهای گذشته به دلیل ضریب پایین این دو درس دانش آموزان علاقه زیادی به مطالعه محتوا این دو درس نداشتند. طبق آخرین تغییرات آزمون سراسری ضریب جغرافیا و تاریخ 5 است و میتواند در کسب رتبه بسیار تاثیر گذار باشد.

جامعه شناسی

جامعه شناسی جزء دروس مورد علاقه دانش آموزان انسانی است و به همین دلیل دارای میانگین بالای در آزمون سراسری است.

اقتصاد و روانشناسی

این دو درس بهترین گزینه برای کسب درصد 100 میباشد. چون تک کتاب است و مباحث زیاد سختی را پوشش نمیدهد. 

 

منبع